دانش شهر شماره ۱۴۶(مدیریت تقاضای سفر TDM)

تراکم ترافیک به عنوان مشکل اصلی مناطق شهری روزانه هزینه‌های زیادی را به جامعه تحمیل می‌کند. پدیده‌هایی چون آلودگی هوا، مصرف انرژی و تأخیر وارده بر افراد در ترافیک به عنوان فراگیرترین هزینه‌ها گزارش می‌شوند. امروزه به دلیل نرخ رشد بیش‌تر تقاضای سفر از نرخ عرضه تسهیلات، رویکرد «پیش‌بینی و تدارک» به عنوان راه حل مسائل روبه رشد حمل و نقل، اعتبار خود را از دست داده، در حالی که رویکردهای مدیریت حمل و نقل از اقبال بالایی در چند دهه گذشته برخوردار بوده‌اند. فراگیر شدن این رویکردها در کلانشهرهای دنیا موجب پیدایش سیاست‌ها و برنامه‌های مختلفی در جهت تکامل آن‌ها شده است. هدف از این سیاست‌ها بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های موجود در قالب گزینه‌هایی است که نه تنها موجب بهبود تحرک در شبکه حمل و نقل می‌گردد، بلکه بازدهی اقتصادی بیشتری را نیز فراهم می‌سازد. روش‌های «مدیریت تقاضای حمل و نقل» در سال‌های اخیر از گسترش چشمگیری برخوردار بوده است، به نحوی که در برخی مطالعات از ۶۴ سیاست نام برده شده است. روش‌هایی نظیر افزایش تعداد سرنشین وسایل نقلیه شخصی، تغییر وسیله سفر از طریق جاذب ساختن حمل و نقل همگانی، تغییر زمان سفر از دوره اوج به دوره غیراوج، تغییر مقصد سفر از مرکز شهر به حومه، و دست‌یابی به هدف مورد نظر از انجام سفر به شکل‌های دیگر، از جمله این روش‌ها است. این گزارش به مرور مطالعات ملی و بین‌المللی در زمینه مدیریت تقاضا پرداخته و برخی از نتایج آن‌ها را ارائه می‌کند.
بدیهی است، به دلیل عواقب ناشی از عملیاتی شدن هر یک از سیاست‌های مدیریت تقاضای سفر، انتظار می‌رود انتخاب روش مناسب برای حل مسائل ترافیکی، براساس ویژگی‌های آن‌ها صورت گیرد. یک سیاست مدیریتی دارای ویژگی‌هایی از قبیل اجبار به تغییر رفتار و شیوه آن، گستره زمانی و مکانی و زمینه‌های اجرایی، تأثیر بر تقاضای آشکار و نهان، امکان پذیری فنی و اقتصادی آن است؛ لذا با وجود مجموعه انتخاب گسترده‌ای که در زمینه برنامه‌های مدیریت تقاضای سفر وجود دارد، برای دست‌یابی به بالاترین بازده، انتخاب روش‌های مناسب باید مبتنی بر مطالعات کارشناسی و تخصصی همه‌ جانبه باشد. شایان ذکر است که هر یک از این روش‌ها به تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز مدیریت حمل و نقل و ترافیک باشد و در این صورت فقط به صورت یک تسکین دهنده موقتی عمل خواهد کرد. بنابراین اعمال مجموعه‌ای از سیاست‌ها و تدابیر در کنار هم و یا به دنبال هم، نتیجه مطلوب و قابل ملاحظه‌ای در مدیریت ترافیک معابر ایجاد می‌نماید و این در حالی است که اعمال هر سیاست می‌تواند اثرات سایر سیاست‌ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد و این امر شناسایی بسته‌ای از سیاست‌ها را دشوار می‌سازد.

برای دریافت متن کامل اینجا را کلیک کنید.