همایش شهرسازی البرز

اولین همایش شهرسازی استان البرز و پاسداشت روز جهانی شهرساز ، روز شنبه ۱۸ آبان ماه سال ۱۳۹۲ در سالن همایش­های باشگاه میلاد کرج برگزار گردید. این همایش با حضور مدیران شهری، شهرسازان و دانشجویان شهرسازی و مدیران و اعضای سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز شکل گرفت. همایش با خیر مقدم مهندس خیری، رئیس سازمان نظام مهندسی آغاز گردید. ایشان در خصوص تفاهم نامه­های تنظیم شده بین نظام مهندسی و شهرداری در راستای تقویت نقش شهرسازان در نظارت و طراحی ساختمان­ها خصوصا گروه ج و د توضیحاتی ارائه کرده و بر نقش با اهمیت تمامی مهندسان خصوصاً شهرسازان در جهت تقویت کیفیت ساخت و ساز تاکید کردند.

پس از خیر مقدم، به مناسبت پاسداشت روز جهانی شهرساز، شعار جهانی این روز با عنوان : آب، چالش سیال  water;the fluid challenge” و شعار بومی آن در ایران با عنوان ” تحول گفتمان شهرسازی از دولت محوری به شهروندمداری” قرائت شد. سپس تیزری از فرصت­ها و تهدیدهای شهر کرج پخش شد که نشان دهنده ظرفیت گسترده این شهر و نیاز آن به توجه بیشتر مدیران شهری و شهرسازان است.

در ادامه همایش، مهندس مجید سریزدی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری البرز  سخنان خود را با محوریت فاصله موجود بین شهرسازی و شهرساز در شهرها آغاز کردند. به عقیده ایشان در استان البرز جای نگاه شهرسازانه به مجموعه اتفاقاتی که روی می­دهد خالی است و پتانسیل به وجود آمده در حال حاضر می­تواند در ترویج این دانش و پر کردن این فاصله کمک کند. ایشان تاکید کردند که پس از این هیچ طرحی بدون در نظر گرفتن پیوست­های محیط زیستی و فرهنگی نباید طراحی و اجرا شود و این شهرساز است که می­داند رعایت نکردن این مسائل چه تاثیری می­تواند بر شهر داشته باشد. در این راستا مهندس سریزدی خواستار ارائه چارچوبی منسجم از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز شدند تا بتوان با در دستور کار قرار دادن آن در حیطه مدیریت شهری از حضور شهرسازان بهره جست. همچنین از نظر ایشان حضور شهرساز در طرح­های توسعه­ای، منطقه­ای و استانی باید مدنظر قرار گیرد.

مهندس سریزدی از کمیسیون ماده ۵ به عنوان یکی از ابزارهای کاربردی در این راه یاد کردند. برای مثال اراضی بزرگ شهری بیش از خرد شدن به قطعات کوچک، فرصتی هستند که با کمک فکری شهرسازان و روش­های مشارکتی می­توانند به بهترین نحو مورد استفاده قرار گیرند. در ادامه معاون امور عمرانی استان به یکی از مواردی اشاره کردند که در دستور کار حوزه معاونت عمرانی استانداری قرار گرفته است و آن استفاده از بخش خصوصی مشخصا شهرسازان برای صدور پروانه­های ساختمانی است. ایشان تاکید کردند که این مقوله در شهرداری­ها به نوع دیگر انجام می­شود اما در فضاهای خارج از حریم شهرها، مرجع صدور پروانه استانداری است. لذا به سازمان نظام مهندسی پیشنهاد گردید برنامه جامعه­ای تدوین شود تا از شهرسازان در قالب دفاتری برای صدور پروانه و مشخصا در خارج از حریم شهرها یاری گرفته شود. این دفاتر به عنوان دفاتر تایید شده در سطح استان عمل خواهند کرد. در انتها مهندس سریزدی موارد مطرح شده و راهکارهای دیگر را برای کم کردن فاصله بین شهرساز و شهرسازی در محیط شهری امروز ضروری دانسته و بر تعجیل در رفع این چالش تاکید کردند.

مهندس احمدی پرگوبه عنوان سخنران بعدی، سخنان خود را با تاکید بر ضرورت نقش شهرساز در مدیریت شهری و تهیه طرح­ها آغاز کرده و این مقوله را سبب کاهش مشکلات فعلی دانستند. ایشان پس از ارائه آماری از روند پیگیری طرح تفصیلی شهر کرج، طولانی شدن مراحل تهیه و ابلاغ این طرح و از سوی دیگر میزان براورد شده تحقق پذیری بسیار اندک ۱۲ درصدی آن پس از ۱۶ سال را از مشکلات عمده این طرح­ دانستند. معاون شهرسازی و معماری شهرداری کرج اعلام کردند که در حال حاضر ۲ ماه از ابلاغ طرح جامع می­گذرد و این طرح به عنوان ملاک عمل تا سال ۱۴۰۵ باید مدنظر قرار گیرد و طرح تفصیلی جدید طبق طرح جامع بالادست در حال حاضر در مرحله انتخاب مشاور است. ایشان یاداور شدند که در جهت ارائه طرح تفصیلی جدید، هر ماه پنل­های تخصصی در این زمینه با حضور شهرسازان برگزار می­گردد و کارگروه­هایی نیز در حال شکل­گیری است و لذا از گروه تخصصی سازمان نظام مهندسی درخواست شد که در این راه مشارکت و همکاری داشته باشند. مهندس پرگو در انتها رسیدن به شهرسازی با درامد پایدار را مهم و رویکرد جدید دولت به استفاده از مشارکت شهروندان در راستای حل مشکلات را بسیار مفید دانستند و در این راستا تاکید بر توجه به نیاز شهروندان و تحقق پذیری بیشتر طرح تفصیلی جدید شهر کرج را به عنوان اصول اولیه مدیریت شهری نام بردند.

پس از پخش تیزرهای مربوط به وظایف شهرسازان در حیطه نظام مهندسی ساختمان،  قائم مقام وزیر و مدیر کل راه و شهرسازی استان البرز سخنان خود را با تشکر از همایش برگزار شده آغاز کردند و نیاز به جمع­بندی خروجی­های این همایش و بهره­گیری از آن در کمیسیون ماده ۵ را مهم و کاربردی دانستند. مهندس نوروزی پیشنهاداتی در جهت بهبود شهرسازی ارائه کردند:

–         سنجش ارزش واقعی ملک و رفع مشکلات در کمیسیون ماده ۱۰۰

–         وحدت رویه در کمیسیون ماده ۵

–          بازدید دوره­ای از شهرهایی که در شهرسازی موفق بودند صورت گیرد

–         آشنایی و احاطه کامل هر فرد به وظایف خود در پستی که در آن مسئول است

–         انتخاب مشاور مناسب برای تهیه طرح­ها

–         برداشت میدانی دقیق و مطالبه نظر شهروندان در ارائه طرح و اجرای آن

ایشان تاکید کردند اگر طرح­ها به روش درست و با آگاهی کامل تهیه شود، دیگر نیاز به این حجم تغییر کاربری نخواهیم داشت و تخلف به عنوان فرهنگ (فرهنگی غلط) رایج نخواهد بود. مدیر کل راه و شهرسازی در ادامه خواستار  رابطه بیشتر و غنی­تر نظام مهندسی ساختمان با شهروندان شدند و در انتها با توجه به رویکرد دولت یازدهم در بحث شهرسازی شهروندمدار، تاکید کردند که باید به سمتی پیش رفت که شهروندان از زندگی در شهر خود لذت ببرند.

در ادامه همایش سرکار خانم قهرمانی به عنوان نماینده شورای اسلامی شهر کرج، آمادگی مجموعه شورای شهر برای استفاده از نظرات کارشناسان و شهرسازان را اعلام کردند. ایشان توجه به شهرسازی اصولی را از اولویت­های برنامه پیش­بینی شده دوره چهارم شورا دانستند و بر بحران ترافیک به عنوان اولین معضلی که باید رفع شود تاکید کردند. نماینده شورا در راستای همکاری با شهرسازان یاداور شدند که” همواره از شهر به عنوان موجود زنده نام می­بریم پس باید از شهرسازان خوش فکر و دانشجویان در جهت امور شهرسازی استفاده کرد” و  در انتهای سخنان خود مجدد تاکید کردند که شورای اسلامی شهر کرج در حوزه عمران و شهرسازی و حمل و نقل و ترافیک از همکاری شهرسازان استقبال می­کند.

در قسمت بعد همایش، تیزری با موضوع پرسش و پاسخ از مدیران شهری پخش گردید. در این پرسش و پاسخ جناب اقای کولیوند، نماینده مردم شهر کرج در مجلس، برخی از راهکارهای چگونگی مشارکت شهروندان در اداره کردن شهر را توضیح دادند.

در حوزه علمی، دکتر رفیعیان، استاد دانشگاه تربیت مدرس تهران به عنوان سخنران بعدی در همایش حضور یافتند. ایشان ابتدا تاریخچه جهانی روز شهرساز با قدمتی ۶۰ ساله و آغاز این حرکت از ۱۰ سال گذشته در ایران را یاداوری کردند. همچنین نوید این را دادند که دبیرخانه دائمی این روز پیگیری­های متعددی برای ثبت روز شهرسازی در تقویم ملی انجام داده و به زودی این روز در تقویم­ها ماندگار خواهد شد. همچنین ایجاد خانه شهروند، خانه شهر یا شهرساز از برنامه­های دیگر در دستور کار این دبیرخانه است.

بحث اصلی دکتر رفیعیان، طرح الگوهای تعامل­گرا در شهرسازی بوده و معرفی برنامه­ریزی مشارکتی، تعاملی، مفاهمه­ای و سردمداران مبانی نظری این الگوها. برای نمونه نظریه کنش ارتباطی هابرماس، کتاب­های دیوید هاروی و پتسی هیلی و سیر تکاملی این نظریات از محورهای سخنان دکتر رفیعیان بوده است. ایشان در انتها به طرح بحث “میانجی­گری” و نقش شهرسازان و برنامه­ریزان به عنوان میانجی­گر پرداختند و نمونه­های عملی اجرا شده این مبانی در شهر وین اتریش (طراحی یک پارک) و شهر افراتا در امریکا را شرح دادند. مباحث مطرح شده از سوی دکتر رفیعیان در حوزه علمی، مبانی کاربردی حوزه­های اجرایی را با تعمق بیشتر شرح داد.

مهندس مشهدیزاده دهاقانیکه تجارب بسیاری در زمینه حرفه شهرسازی در زمینه شهرسازی مشارکتی، ارزشگرا و خلاق دارند، به عنوان سخنران بعدی از تجارب خود در این زمینه­ها یاد کردند و به ارزش­مداری، ارزش­گرایی و ارزش آفرینی به عنوان اصول شهرسازی معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی اشاره کردند. ایشان “شهرسازی مشارکتی” را “فرایند آزادسازی یا هدایت انرژی­های نهفته یا جاری در جامعه در جهت اهداف صحیح شهرسازی” تعریف کردند. مهندس مشهدیزاده سخنان خود را با ذکر تجربه­ای از همکاری با شهردار شهر “گودا” در هلند پایان بردند و در این خصوص اصل “احترام” را به عنوان اصل حاکم و الگو بر مدیریت شهری این شهر ذکر کردند.

در انتهای همایش، مهندس اسکوئی ، رئیس گروه تخصصی شهرسازی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز، رفع چالش­های پیش­آمده در شهر را نیازمند همکاری مدیران شهری، شهرسازان و ساکنان شهر دانستند. ایشان در ادامه برخی از اهداف گروه تخصصی و کارگروه­های شهرسازی سازمان نظام مهندسی را نام بردند و تقویت ارزش­های ایرانی-اسلامی، اصلاح سیما و منظر شهری، هماهنگی بین کاربری­ها و انطباق ساختمان­ها را از اهم اهداف ضروری برشمردند. همچنین به کلاس­های آموزشی پیش­بینی شده برای مهندسین شهرساز در زمینه تفکیک اراضی، انطباق کاربری ساختمان­ها و… اشاره کردند.

این همایش با تشکر برگزار کنندگان، هیئت رئیسه گروه تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز : مهندس روزبه اسکویی، مهندس احد رسولی به عنوان دبیر همایش، مهندس قدرت غریبی، مهندس محسن غیاثی نیا، مهندس ابتسام سواری پور، مهندس حاتم بیات، مهندس سجاد محمد زهرایی، و کارگروه­های شهرسازی مشارکتی و مدیریت شهری و آموزش و پژوهش: مهندس مهدیه خالوباقری، مهندس مریم خیابانی، مهندس ملائی و خانم آرزو نادربیگی و قدردانی از حامیان آن: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز ، شهرداری کرج، سازمان زیباسازی شهر کرج، شورای اسلامی شهر کرج، کانون مهندسان ساختمان کرج، دانشگاه­ها و مراکز آموزشی شهرسازی از جمله دانشگاه هنر،  موسسه آموزش عالی رسام، پیام نور کرج، موسسه کیمیا فکر بزرگ، نشریه تخصصی آبادنامه، جامعه مهندسان شهرساز و انجمن تخصصی شهرسازی ایران به پایان رسید.

اصلاحیه

منبع: آباد نامه