برچسب‌زنی بر‌ سیمای شهر!

شهر به عنوان یک موجود زنده حق حیات دارد، اما این موضوع در بسیاری از مواقع از سوی ساکنان شهر به عنوان بخش‌هایی که این زندگی را تداوم می‌بخشند، خواسته یا ناخواسته نادیده گرفته می‌شود. چهره شهر به عنوان موضوعی که در اولین مواجهه شهروندان با شهر به چشم می‌آید موضوعی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت به همین دلیل است که در برنامه‌های پیش بینی شده از سوی مدیریت شهری بخش قابل توجهی به موضوع نگهداری و بهبود این بخش اختصاص دارد. موضوع تبلیغات در شهر به عنوان مسئله‌ای که با چهره شهر گره خورده هم می‌تواند سازنده باشد و هم مخرب. پدیده‌ای که در سال‌های اخیر با خلأ‌هایی مواجه بوده و همین کمبودها به شهروندان اجازه داده تا چهره شهر را مخدوش کنند. پدیده برچسب‌های تبلیغاتی موضوعی نیست که به تازگی مانند وصله ناجور به دیوارهای شهر هجوم آورده باشد. با وجود تلاش مسئولان شهری برای پاکسازی متناوب شهر از این معضل، سر و صورت شهر همچنان مملو از برچسب‌هایی است که حقوق شهروندی را نقض و هزینه‌های بیت‌المال برای پاکسازی آنها صرف می‌شود. کارشناسان شهری ضعف‌های قانونی و خلأهای حقوقی موجود در برخورد با متخلفان را عامل اصلی تداوم قصه برچسب‌های تبلیغاتی می‌دانند؛ گره‌ای که با یک قانون باز می‌شود.

* قوانین باید پیشگیرانه باشد

سیدمحمدجواد شوشتری، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران با بیان اینکه متأسفانه ابزار قانونی محکمی برای مقابله با معضل برچسب‌های تبلیغاتی وجود ندارد، گفت: سازمان زیباسازی درخواست اصلاح ماده ۹۲ قانون شهرداری‌ها و ارسال آن را به مرجع ذیصلاح داده تا به این وسیله کمبود و نارسایی قانونی رفع شود. او با تأکید براینکه قوانینی که برای برخورد با این معضل وجود دارد، قدیمی است، افزود: در قوانین شهرداری برای موضوع تبلیغات با خلأ قانونی مواجه هستیم و قانون جدیدی برای جلوگیری از ادامه تخلف متخلفان وجود ندارد. مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران با اشاره به میزان جریمه تعیین شده در قانون برای برخورد با این معضل، ادامه داد: میزان جریمه باید با وجه هزینه‌ای که شهرداری برای پاکسازی محل متحمل شده، تعیین شود. درحقیقت میزان جریمه باید به اندازه‌ای باشد که شخص متخلف نتواند آن را به راحتی پرداخت کند، اما متأسفانه قانون موجود اینگونه نیست. به گفته دکتر شوشتری شرکت‌هایی که برچسب‌های تبلیغاتی روی در و دیوار شهر نصب می‌کنند، علاوه بر تخریب منظر شهری بدون مجوز به فعالیت اقتصادی می‌پردازند و از این طریق به اقتصاد کشور نیز آسیب وارد می‌کنند. لایحه تشدید مجازات نصب برچسب‌های تبلیغاتی روی میز شورای عالی استان‌ها قرار دارد، این گفته‌های مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران در مورد پیگیری قانونی این معضل است. به گفته او با وجود تمام اقدامات شهرداری تهران، ضعف قانونی موجود در بحث برخورد با خاطیان در نصب برچسب‌های تبلیغاتی سبب شده است تا همچنان برچسب‌ها بر در و دیوار شهر دیده شود. او با اشاره به اینکه قوانین موجود، پاسخگوی برخورد قاطع با متخلفان نیست و باید قوانین جدی‌تری برای برخورد با خاطیان دیده شود، گفت: سازمان زیباسازی شهر تهران پیشنهادی را به اداره کل قوانین و مقررات شهرداری تهران به منظور برخورد شدیدتر با متخلفان نصب برچسب‌های تبلیغاتی ارسال کرده است. مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران با تأکید بر اینکه قانون، جریمه ناچیز ریالی و در نهایت قطع ارتباط تلفنی را برای جریمه خاطیان پیش‌بینی کرده است، افزود: در برخی مناطق تهران، شرکت‌های خصوصی اقدام به نصب برچسب روی لوله‌های گاز، پلاک منازل، تأسیسات شهری و چراغ‌های راهنمایی و رانندگی کرده‌اند که شهرداری به شدت با آنها از طریق مراجع قضایی برخورد می‌کند. دکتر شوشتری با تأکید بر اینکه نیازمند اهرم قانونی جدی برای برخورد با این معضل هستیم، ادامه داد: اغلب متخلفان، شرکت‌های «تخلیه چاه و کلاس‌های کنکور» هستند. شهرداری اسامی آنها را به مراجع قضایی اعلام کرده است که در مرحله اول، خطوط تلفن آنها مسدود و در صورت تکرار تخلف، پلمب می‌شوند اما این مقدار مجازات بازدارنده نیست. او پیشنهاد و تنظیم لایحه اصلاح ماده ۹۲ قانون شهری و ارسال آن به مرجع ذیصلاح، پاکسازی مناطق آلوده از طریق انعقاد قرارداد با پیمانکاران، ترغیب و تشویق شهروندان به منظور احتراز از تبلیغات غیرمجاز و اغتشاشات بصری را به عنوان مهم‌ترین اقدامات سازمان در این زمینه دانست و گفت: مصوبه چهل و دومین جلسه رسمی- علنی- عادی شورای اسلامی شهر تهران (دوره سوم) دهم مهرماه سال ۱۳۸۶ و ماده ۹۲ قانون شهرداری مصوب ۱/۴/۱۳۳۴ مهم‌ترین قوانین در مورد جلوگیری از اغتشاشات بصری است.

* به روح شهر احترام بگذاریم

موضوع برچسب‌های تبلیغاتی نوعی از آلودگی بصری را به شهر تحمیل می‌کند که می‌توان در دراز مدت تأثیرات منفی و نامناسبی بر سلامت روحی شهر و شهروندان به جا بگذارد. دکتر شوشتری با اشاره به اینکه برچسب‌های تبلیغاتی غیرمجازی که در خانه‌ها و دیوارهای شهر را اشغال کرده‌اند، معضلی به نام آلودگی بصری را به شهر تحمیل می‌کند که نمی‌توان آن را نادیده گرفت، گفت: این برچسب‌ها تنها روی در منازل نصب نشده و لوله‌های گاز، تأسیسات شهری و چراغ‌های راهنمایی و رانندگی را نیز اشغال کرده‌اند. در این میان بسیاری از شهروندان با کندن این برچسب‌ها و رنگ کردن در منازلشان اقدام به پاکسازی آن می‌کنند با این وجود هنوز هم تصویر زشت این برچسب‌ها خواسته و ناخواسته در چشممان خودنمایی می‌کند. مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران با تأکید بر اینکه کارهای خلاف مقررات اصولاً قابل ساماندهی نیستند و باید رفع شوند، گفت: ساماندهی زمانی صحیح است که اصل کار مجاز و نحوه انجام آن بی‌نظم و با تجاوز نسبت به مقررات باشد این در حالی است که ایجاد اغتشاشات بصری اساساً مجاز نیست بنابراین قابل ساماندهی نبوده بلکه باید در سطح شهر رفع شود.