ارزیابی میزان تحقق کاربری زمین در طرح های ‏توسعه شهری با تأکید بر کاربری فضای سبز ‏ ‏(مطالعه موردی: شهر دورود)

ارزیابی میزان تحقق کاربری زمین در طرح های ‏توسعه شهری با تأکید بر کاربری فضای سبز ‏ ‏(مطالعه موردی: شهر دورود)

چکیده
یکی از مطالعات اساسی در جهت شناخت شهر و نحوه‎ ‎‏ پراکندگی فعالیّت‌ها در شهر، مطالعه نحوه استفاده از زمین‌های شهری است، رشد‎ ‎و‎ ‎تحول‎ ‎سریع‎ ‎شهرها‎ ‎در‎ ‎قرن‎ ‎اخیر‎ ‎و‎ ‎به‎ ‎خصوص‎ ‎در‎ ‎چند‎ ‎دهه‎ ‎اخیر‎ ‎باعث رواج طرح‌های شهری برای موزون ساختن توسعه های شهری شده است. طرح های جامع شهری به عنوان مهم‌ترین ابزار ‏مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مد نظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. امروزه ‏از فضای سبز شهری به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی توسعه پایدار و معیاری جهت شناخت شهر سالم یاد می شود. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌ معضلات ‏زیست محیطی آنها، موجودیّت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده‌اند. یکی از مشکلات اساسی شهرها، کمبود فضای سبز شهری است که از ‏جنبه‌های مختلفی بر زندگی انسان تاثیر سوء می‌گذارد. در مقایسه با استانداردهای شهرسازی، علاوه بر پایین بودن سطح کاربری فضای سبز در شهرهای مختلف ایران، ‏پراکندگی نامناسب آن نیز مشکلاتی را به‌وجود آورده است که از جمله می‌توان به عدم توزیع عادلانه فضای سبز در شهر و مشکلات دسترسی شهروندان اشاره کرد. از ‏دیدگاه برنامه‌ریزی و طراحی شهری، گسترش فضای سبز مفهومی وسیع‌تر از توسعه پوشش گیاهی و بهبود شرایط محیط طبیعی شهر دارد. منظور از توسعه فضای سبز در ‏واقع نوعی ساماندهی و نظم بخشی به فضاهای پراکنده و متنوع سبز است. پیش از هر نوع برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز شهری می‌بایست استانداردها و سرانه‌های ‏آن را مشخص کرد. در راستای موارد مذکور، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان تحقق کاربری طرح های توسعه شهری، با تاکید بر کاربری فضای سبز شهر دورود با ‏روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. نتایج مطالعات نشان می‌دهد کاربری های محقَق شده‎ ‎‏ مصوب در طرح جامع دورود، کاربری‌های مسکونی، آموزشی، فرهنگی، ‏تفریحی، درمانی، صنعتی و حمل و نقل می باشند. سایر کاربری های پیشنهادی در طرح جامع مصوب در مقایسه با طرح موجود تحقق نیافته اند‎.‎‏ در شهر دورود میزان سرانه ‏کاربری فضای سبز در وضع موجود ۰۴/۴ متر مربع می‌باشد، که در مقایسه با سرانه مصوب طرح که  9 متر مربع مصوب شده است، تحقق پیدا نکرده است. در نهایت قالب مدل ‏سوآت تعداد ۱۱ نقطه قوت در برابر ۲۵ نقطه ضعف داخلی و تعداد ۱۱ فرصت خارجی در برابر ۱۶ تهدید خارجی، در ارتباط با وضع موجود تحقق‌پذیری اهداف طرح‌های ‏توسعه شهری شناسایی و مورد بررسی قرار گرفته است.‏  ‏

واژگان کلیدی: کاربری اراضی،‎ ‎کاربری فضای سبز، طرح جامع، تحقق پذیری طرح جامع، سوآت

متن کامل مقاله