بررسی آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله (مورد مطالعه: منطقه ۱۱ شهرداری تهران)

بررسی آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله (مورد مطالعه: منطقه ۱۱ شهرداری تهران)

چکیده
مخاطرات طبیعی یکی از مهمترین عوامل انهدامی سکونتگاه های انسانی شناخته شده اند . بررسی آثار سوانح طبیعی بر سکونتگا ههای انسانی، بویژه شهرها از جمله مسائل مهم مورد توجه برنامه ریزان شهری است. کشور ایران به علت موقعیت جغرافیایی خود (قرارگیری بر روی کمربند زلزله جهان )به طور مکرر با وقوع سوانح طبیعی، بخصوص زلزله مواجه
بوده است؛ زلزل ههایی که با توجه به شدت آنها هرچند سال یک بار ویرانی ها ی انسانی ، مالی و فیزیکی به بار آورده است. در این تحقیق سعی شده است آسیب پذیری ناشی از وقوع زلزله در بافت شهری منطقه ۱۱ شهرداری تهران بررسی شود. روش تحقیق مبتنی بر است. با استفاده از روش مذکور مشخص شد که بافت شهری منطقه AHP مدل ساده شده ۱۱ شهرداری تهران بدلیل بالا بودن نسبت واحدهای مسکونی کم دوام به کل واحدهای مسکونی، نسبت واحدهای مسکونی بالای ۳۰ سال به کل واحدهای مسکونی ، نسبت مساحت قطعات مسکونی زیر ۱۰۰ متر به کل قطعات مسکونی، طول معابر کمتر از ۴ متر نسبت به سطح محله، تراکم جمعیتی و تراکم واحد مسکونی بالا، آسیب پذیر است و این آسیب پذیری در جنوب منطقه به بالا ترین حد خود می رسد؛ به طوری که بالاترین میزان آسیب پذیری به ترتیب مربوط به محلات ۱۹ و ۱۸ و ۱۵ و ۱۲ و ۱۶ و ۱۳ و ۱۷ و ۱۱ و۸ است. پس از مشخص شدن آسیب پذیری منطقه، در پایان این تحقیق نتیجه ارایه شده است.
واژه های کلیدی : آسیب پذیری، بافت شهری ، مخاطرات طبیعی ، زلزله ، منطقه ۱۱ شهرداری تهران
مقدمه
مخاطرات طبیعی از مهمترین عوامل انهدامی سکونتگاه های انسانی شناخته شد ه اند در این میان، زلزله مخربترین پدیده طبیعی بوده است ، (کریمی صالح، ۱۳۸۵ ۱۲ ). این پدیده به علت گستردگی قلمرو، کثرت ، (شرکت عمران شهرهای جدید،۱۹۷ ، ۱۳۸۴) وقوع و همچنین وسعت و شدت خساراتی که وارد می سازد یکی از شناخته شد ه ترین بلایای طبیعی جهان است (ملکی، ۱۱۴،۱۳۸۶ ). بیشتر شهرهای جهان بااین پدیده دست به گریبان هستند. این مفهوم به عنوان تهدیدی برای زندگی بشر تلقی شده ودر طول تاریخ، ۱۴ ). شواهد نشان ، بشر دائماً این گونه حوادث را تجربه نموده است (هادیزاده بزاز، ۱۳۸۶ می دهد که تهدید زلزله در نواحی شهری در سطح جهانی در حال گسترش است و این تهدید با روند روبه افزایش، مشکلی از مشکلات کشورهای در حال توسعه است .(۱۰ ،۱۹۹۴؛توکر )کشور ایران نیز به علت قرار گرفتن بر روی کمربند زلزله آلپ – قفقاز – هیمالیا به نحو چشمگیری زلزله خیز است (خشالی، ۱۳۷۸ ، ص ۳۰ ). شهر تهران نیز در معبر نوار زلزله خیز فعالی قرار گرفته است که دارای سوابق متعددی از زمین لرزه های مخرب در گذشته است، در واقع، کلانشهر تهران یکی از پرتراکم ترین شهرهای جهان محسوب می شود. چنین مکانی در برابر زلزله های مخرب در تهدیدی جدی است. بر پایه مطالعات و تحقیقات صورت گرفته، میزان تلفات جانی و خسارات مالی ناشی از رویداد زلزله ای با بزرگای نسبتا بالا در تهران، بسیار فراتر از آنچه در شهرهای مشابه در کشورهای پیشرفته و در عین حال لرزه خیز مانند ژاپن و کشورهای اروپایی مشاهده می گردد، خواهد بود .

دانلود متن کامل مقاله