طرح جامع و تفصیلی بیرجند مغفول مانده

محمدعلی قاسم‌زاده نداف در ادامه نشست شورای اسلامی شهر؛ کارآمدی و شهروند محوری که در سرپرستی خبرگزاری فارس در خراسان جنوبی در حال برگزاری است، به سؤالات مختلف خبرنگاران فارس پاسخ داد که در زیر می‌خوانید:

سوال: اولویت‌های شهر بیرجند به عنوان مرکز استان از نظر مدیریت شهری، مسائل عمرانی، فرهنگی و اجتماعی چیست؟

نداف: به نظر من بازنگری در طرح جامع و تفصیلی شهر بیرجند و ارائه طرحی جدید به نحوی که در آن حداقل به نیازهای بیست سال آینده شهر توجه شده باشد، از اولویت‌های نخست از منظر مدیریت شهری است.

اعضای شورای شهر باید قدرت و جسارت بالایی در اتخاذ تصمیمات سرنوشت‌ساز شهر داشته باشند و با کلان‌نگری و دلسوزی زمینه لازم برای تدوین و ارائه طرح جامع و تفصیلی شهر را فراهم آورند. مشکلاتی از قبیل نبود تقاطع‌های غیر همسطح‌، پارکینگ‌های طبقاتی در نقاط پرتردد و تجاری شهر، مراکز تجاری، فرهنگسراها، میادین عرضه دام، میوه و تره‌بار و گل و گیاه‌، دیوارسازی و پاکسازی رودخانه‌های فصلی داخل شهر که بعضا به محلی برای ذخیره زباله‌ها و جریان فاضلاب تبدیل شده است، المان‌های با مسمی و متناسب با اقلیم و فرهنگ منطقه در میادین سطح شهر، پل هوایی و زیرگذر در نقاط حادثه‌خیز شهری و همچنین مشکلاتی از قبیل بافت‌های فرسوده و خطر‌آفرین داخل شهر مثل رحیم‌آباد، اکبریه و محله فرزان و عدم اقدام جدی در زمینه انتقال آرامستان به خارج شهر و تبدیل مکان فعلی به بوستانی زیبا تحت عنوان مثلا (باغ رضوان) را حل کنند.

همچنین صنوف مزاحم، وجود بازار مرکزی تاریخی و فرسوده که نیاز به بازسازی و زیباسازی فوری دارد، شلختگی و بی‌نظمی حاکم بر معماری بناهای داخل شهر و نقص جوی‌های هدایت‌کننده آبهای سطحی در اکثر خیابان‌های شهر، تنها بخشی از مشکلاتی است که پس از اصلاح طرح جامع و تفصیلی شهر قابل رفع است.

تعیین شورا یاران زمینه ارتباط شورا با مردم را بیشتر می‌کند

سوال: به نظر می‌رسد شورای شهر از نظرات مردمی برای توسعه شهری کمتر بهره گرفته است. برای حل این مشکل چه باید کرد؟

نداف: به نظر من اولویت مهم دیگر برگزاری انتخابات در سطح محلات شهر و تعیین شورا یاران محلات است. در این طرح، شورا یاران پل ارتباطی شهروندان مناطق شهری با شورای شهر و شهرداری خواهند بود و شورا و شهرداری هر کاری را که در محلات شهر بخواهند انجام دهند، با هماهنگی شورایاران محلات انجام خواهند داد.

با این ساختار اعضای شورای شهر در ارتباط دائم با مردم خواهند بود و حضور مردمی آنها فقط به شرکت در تجمعات عمومی و مراسم خاکسپاری اموات خلاصه نخواهد شد.

برخی از شوراها بعد از اخذ رأی مردم و عضویت در شورای اسلامی شهر بیش از اینکه در خدمت مردم باشند و به خواسته‌های آنان رسیدگی کنند، در دفتر شورا و شهرداری حاضر می‌شوند و شرکت در جلسات و امضاء کردن یک سری برگه را از وظایف اصلی خود می‌پندارند در حالی که واقعیت این چنین نیست و برای رسیدگی به مشکلات مردم و اولویت‌بندی مشکلات آنها، باید در بین شهروندان حضور داشت و ارتباط با شورایاران از مصادیق بارز این ارتباط است.

مواجه شدن با شهرداری گاهی برای مردم چالش‌برانگیز می‌شود

سوال: چه راهکاری برای روان‌سازی و سرعت خدمات‌رسانی به مردم پیشنهاد می‌کنید؟

نداف: طراحی و تصویب سازوکاری مناسب برای روان‌سازی و سرعت خدمات‌رسانی به مردم و مراجعین شهرداری نیز یکی از اولویت‌های مدیریت شهری می‌تواند باشد. یکی از سازوکارهایی که در برخی از مراکز استان‌ها نیز تجربه شده است، راه‌اندازی « شهرداری الکترونیک» به ازای تعداد نواحی شهری است. به عنوان نمونه دفاتر پیشخوان دولت و یا پلیس +۱۰که تجربه موفقی هم بوده.

این اقدام ضمن اینکه در راستای تحقق شعار خصوصی‌سازی و ایجاد اشتغال است، شهروندان را در نایل شدن به خواسته‌ها و تقاضاهایشان در شهرداری‌ها، همچون اخذ پروانه، پایان کار، مجوز حفاری و غیره کمک کرده و از سردرگمی و مواجه شدن مستقیم با کارشناسان شهرداری که بعضا چالش برانگیز است، معاف می‌دارد.

مشوق‌های لازم برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بیشتر شود

سوال: به نظر می‌رسد شهرداری‌ بیرجند ایده‌های درآمدزایی ندارد. چه پیشنهادی می‌تواند راه‌گشا باشد؟

از آنجایی که شهرداری‌ها عموما از امتیازات اعتبارات دولتی به طور مستقیم بهره‌مند نمی‌شوند و بیش از ۹۰ درصد از درآمدهای شهرداری از طریق شهروندان حاصل می‌شود، شورای اسلامی شهر باید با برنامه‌ریزی دقیق در حوزه اقتصادی، راهکارهای افزایش درآمد شهرداری از طریق جذب مشارکت‌های مردمی و فراهم آوردن مشوق‌های لازم برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را تدبیر کند.

اعضای شورای شهر باید کلان‌نگر و دلسوز باشند

سوال: مهم‌ترین ویژگی‌های یک شورای مطلوب از نظر شما چیست؟

اگر چه پاسخ این سؤال را در خلال پاسخ به سؤالات گذشته عرض کردم معذلک در یک جمع‌بندی باید گفت که یک شورای خوب شورایی است که؛

اولا: هدف اعضای آن خدمت به مردم و رفع تنگناهای موجود در شهرها و روستاها باشد و به عضویت در شورا به عنوان سکوی پرش به سوی پست‌های بالاتر نگاه نکنند.

ثانیا: اعضای آن افرادی متدین، متخصص، امین، شجاع و فرهنگ‌ساز باشند و با کلان‌نگری و دلسوزی در راستای کاهش نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی و ارتقاء وضعیت توسعه شهر و روستایشان تلاش کنند.

ثالثا: اعضای آن قدرت و جسارت بالایی در اتخاذ تصمیمات سرنوشت‌ساز شهر داشته باشند و با ارائه طرح و لوایح در زمینه رفع مشکلات محلی به مجلس و دولت از طریق شورای عالی استان‌ها، اقدام کنند.

رابعا: نظارت اثربخش بر اجرای امور مربوط به اداره شهر و رعایت حقوق شهروندان داشته باشد.

خامسا: تعامل مثبت و سازنده با مدیران بخش دولتی داشته باشند. همچنانکه مسئولان دولتی نیز شوراها را مزاحم و رقیب خود ندانسته و به عنوان مشاور و کمک کار دولت به آنها نگاه کنند تا انجام امور مردم خدای ناکرده دچار اختلال نشود.