مدیریت شهری از دوران باستان تاکنون

مدیریت شهری در دوران باستان:
دوران مادها : شهرها بیشتر کارکردی نظامی وسیاسی داشتند .رفتار اقتصادی – اجتماعی کشور چندان تکامل پیدا نکرده بود.

دوران سلوکیان : ایجاد شهرهای نو و توسعه شهر نشینی شهرها از نظر حقوقی تابع مستقیم فرمانهای شاه بودند امور داخلی شهرها توسط شورای شهر اداره می شد.

دوره پارتیان : سیاست اداره شهرها بر تابعیت پادشاه قرار داشت.

دوره ساسانیان:
– شهرهای بزرگ و مهم که روستاهای پهناور داشته اند از جنبه اداری در ردیف شهرستانها قرار می گرفتند و رأ س آنها حاکمی مرسوم به شهراب ( شهردار ) اداره امور را به عهده داشت .
– شهرهای کهن گسترش و رونق یافتند .
– افزایش دخالت دستگاه اداری در زندگی شهری و امور اصناف و بازرگانان.

بطورکلی : سه دوره شهرنشینی را در دوران باستان می توان بیان نمود .
نخست : دوره پیدایش شهرها و رشد آرام شهرنشینی در زمان امپراتوری ماد و هخامنشیان .
دوم : دوره بنیانگذاری شهرهای خود فرمان به سبک شهرهای یونانی توسط سلوکیان و رشد شتابان شهرنشینی در عهد سلوکی و پارتیان .
سوم : دوره به زیر فرمان در آوردن شهرهای یونانی وار توسط دولت مرکزی در دوره ساسانیان.

مدیریت شهری در دوران اسلامی :

الف ) امور اداری ، سیاسی و امنیتی شهر و منطقه تحت نفوذ آن که بر عهده حاکم یا امیر شهر بود
ب ) امور اجتماعی ، اقتصادی و خدماتی که بر عهده رئیس شهر ، کلانتر و کدخدایان محله ها بود
ج ) امور انتظامی شهر که به عهده عسس و داروغه بود .
د ) امور قضایی که مسئولیت آنها با قضات بود .

از دیگر عناصر موثر در مدیریت شهری آن روزگار ، باید به روحانیان، نظامیان، شاهزادگان و وابستگان به شخص حاکم و شاه اشاره کرد .
این بررسی مختصر نشان می دهد که تا زمان مشروطیت ، شهروندان هیچ جایی در مدیریت و اداره شهر نداشتند .

مدیریت شهری پس از مشروطیت :

– مشروطیت سر آغاز تحولات جدید و ورود به دوران نو سازی ایران است
مدیریت شهری اروپائی ساختار اصلی اداره امور شهر گردید
– طبق قانون جدید اداره امور شهر به عهده انجمن بلدی گذارده شد .
– وظائف شهرداری بسیار ساده و از زمره امور خدماتی و اداری فراتر نمی رفت.
– شهرهای ایجاد شده در این دوره – شیراز – همدان – تبریز – مشهد و آستارا – دزفول – مراغه ، کرمان و ماکو .

مدیریت شهری در دوره پهلوی :

– ایجاد نظام نو در آموزش رسمی با برپایی ادارات جدید به سبک اروپائی، ایجاد نخستین کارخانه های صنعتی، راه آهن سراسری به همراه تمرکز شدید اداری – سیاسی.
– انتخاب شهردار بر عهده دولت بود و اعضای شهرداری کارمند دولت محسوب می شدند.
– وابستگی شهرداریها از نظر مالی و اداری و اجرایی به دولت.
– افزایش درآمدهای نفتی و سیاستهای جاه طلبانه مدرنیستی دولت سبب گسترش شهرنشینی گردید.
– تا زمان سقوط سلسله پهلوی تعداد شهرداریها ۴۵۳ شهرداری بود.

مدیریت شهری در دوران جمهوری اسلامی :

– قانون اساسی جدید بر اداره شورایی کشور در سطح کشوری ، استانی ، شهری و روستایی تأکید ورزید.
– در سطح شهرها شورای اسلامی شهر جایگزین انجمن شهر شد.
– انتخاب شهردار بر عهده شورای اسلامی شهر و صدور حکم آن بر عهده استاندار و در شهرهای بزرگ بر عهده وزیر کشور گذاشته شد.
– در مجموع در فاصله سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۵ سال اجرایی شدن قانون شوراها تعداد ۱۶۷ شهرداری جدید در کشور تاسیس شد.
– از تحولات مهم این دوره کاسته شدن حمایتهای مالی دولت از شهرداریهاست.

منبع: ارائه شده توسط مهندس یوسفیان

برای دانلود کلیک نمائید نکته بسیار مهم در مورد دانلود فایل: اگر لینک دانلود بالا با dl شروع شد، لطفا برای دانلود فایل به جای http از https استفاده نمائید.
برچسبها
مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید.

بهتر است دیدگاه شما در ارتباط با همین مطلب باشد.

0